tüketicinin korunması hakkında kanun

• tüketicinin korunması hakkında kanun(tkhk) ve garanti belgeli ürünün ayıplı çıkması
  
  kanun maddesiyle başlıyoruz. ayıplı mal tanımı ve tüketicinin hakları:
  ----------------------
  tüketicinin korunması hakkında kanun
  
  madde 4-fıkra 1- 2-
  
  ambalajında, etiketinde, tanıtma ve kullanma kılavuzunda ya da reklam ve ilanlarında yer alan veya satıcı tarafından bildirilen veya standardında veya teknik düzenlemesinde tespit edilen nitelik veya niteliği etkileyen niceliğine aykırı olan ya da tahsis veya kullanım amacı bakımından değerini veya tüketicinin ondan beklediği faydaları azaltan veya ortadan kaldıran maddi, hukuki veya ekonomik eksiklikler içeren mallar, ayıplı mal olarak kabul edilir.
  
  tüketici, malın teslimi tarihinden itibaren otuz gün içerisinde ayıbı satıcıya bildirmekle yükümlüdür. tüketici bu durumda, bedel iadesini de içeren sözleşmeden dönme, malın ayıpsız misliyle değiştirilmesi veya ayıp oranında bedel indirimi ya da ücretsiz onarım isteme haklarına sahiptir. satıcı, tüketicinin tercih ettiği bu talebi yerine getirmekle yükümlüdür. tüketici bu seçimlik haklarından biri ile birlikte ayıplı malın neden olduğu ölüm ve/veya yaralanmaya yol açan ve/veya kullanımdaki diğer mallarda zarara neden olan hallerde imalatçı-üreticiden tazminat isteme hakkına da sahiptir.
  ----------------------
  
  garanti belgeli bir ürün aldıysanız ve ürün ayıplı çıktı ise; direk olarak 4. madde üzerinden haklarınızı aramanız sağlıklı sonuç vermeyecektir. bunun yerine ilk önce bu kanunun 13. maddesine başvurulur:
  
  --------------
  garanti belgesi
  
  madde 13 - (değişik madde: 06/03/2003 - 4822 s.k./20. md.)
  
  imalatçı veya ithalatçılar ithal ettikleri veya ürettikleri sanayi malları için bakanlıkça onaylı garanti belgesi düzenlemek zorundadır. mala ilişkin faturanın tarih ve sayısını içeren garanti belgesinin tekemmül ettirilerek tüketiciye verilmesi sorumluluğu satıcı, bayi veya acenteye aittir. garanti süresi malın teslim tarihinden itibaren başlar ve asgari iki yıldır. ancak, özelliği nedeniyle bazı malların garanti şartları, bakanlıkça başka bir ölçü birimi ile belirlenebilir.
  
  satıcı; garanti belgesi kapsamındaki malların, garanti süresi içerisinde arızalanması halinde malı işçilik masrafı, değiştirilen parça bedeli ya da başka herhangi bir ad altında hiçbir ücret talep etmeksizin tamir ile yükümlüdür.
  
  tüketici onarım hakkını kullanmışsa, garanti süresi içerisinde sık arızalanması nedeniyle maldan yararlanamamanın süreklilik arz etmesi veya tamiri için gereken azami sürenin aşılması veya tamirinin mümkün bulunmadığının anlaşılması hallerinde, 4 üncü maddede yer alan diğer seçimlik haklarını kullanabilir. satıcı bu talebi reddedemez. tüketicinin bu talebinin yerine getirilmemesi durumunda satıcı, bayi, acente, imalatçı-üretici ve ithalatçı müteselsilen sorumludur.
  
  tüketicinin malı kullanım kılavuzunda yer alan hususlara aykırı kullanmasından kaynaklanan arızalar, iki ve üçüncü fıkra hükümleri kapsamı dışındadır.
  
  bakanlık, hangi sanayi mallarının garanti belgesi ile satılmak zorunda bulunduğunu ve bu malların arızalarının tamiri için gereken azami süreleri türk standartları enstitüsünün görüşünü alarak tespit ve ilanla görevlidir.
  
  ---------------
  
  13. madde incelenirken bazı hususların kanun tarafından açıklığa kavuşturulmadığı gözlemleniyor. mesela; 3. fıkradaki 'sık arızalanma' durumu nedir? bunun bir ölçüsü, sayısı var mıdır? işte bu soruların cevabı için bakmamız gereken şey aşağıda:
  
  --------------
  
  garanti belgesi uygulama esaslarına dair yönetmelik :
  
  diğer yükümlülükler
  
  madde 14 - tüketicinin onarım hakkını kullanmasına rağmen malın;
  
  a) tüketiciye teslim edildiği tarihten itibaren, belirlenen garanti süresi içinde kalmak kaydıyla, bir yıl içerisinde; aynı arızanın ikiden fazla tekrarlanması veya farklı arızaların dörtten fazla meydana gelmesi veya belirlenen garanti süresi içerisinde farklı arızaların toplamının altıdan fazla olması unsurlarının yanı sıra, bu arızaların maldan yararlanamamayı sürekli kılması,
  
  b) tamiri için gereken azami sürenin aşılması,
  
  c) firmanın servis istasyonunun, servis istasyonunun mevcut olmaması halinde sırasıyla satıcısı, bayii, acentesi, temsilciliği, ithalatçısı veya imalatçı-üreticisinden birisinin düzenleyeceği raporla arızanın tamirinin mümkün bulunmadığının belirlenmesi,
  
  durumlarında, tüketici malın ücretsiz değiştirilmesini, bedel iadesi veya ayıp oranında bedel indirimi talep edebilir.
  
  bu maddenin (c) bendinde belirtilen raporun, tüketicinin başvuru tarihinden itibaren yedi gün içerisinde düzenlenmesi zorunludur. tüketici, raporun belirtilen süre içerisinde düzenlenmemesi veya raporu kabul etmemesi hallerinde, ilgili tüketici sorunları hakem heyetine başvurarak mevcut durumun tespit edilmesini isteyebilir.
  
  satıcı, tüketicinin bu yönetmeliğin 13 ve 14 üncü maddelerinde belirtilen taleplerini reddedemez. tüketicinin bu taleplerine karşı satıcı, bayii, acente, imalatçı- üretici ve ithalatçı müteselsilen sorumludurlar.
  
  ------------
  
  görüldüğü üzere garanti belgesi olan bir ürünü almak; garanti belgesi olmayan bir ürünü almaktan daha sakıncalı! çünkü thkh’nın 13. maddesi , aynı kanunun 4. maddesindeki seçimlik hakların kullanılmasını belli bir sıraya tabi tutuyor. yani, seçimlik hakları seçimlik olmaktan çıkarıyor. oysa garanti belgesi olmayan ürünler için böyle sıra şartı söz konusu değil. bu yüzden, garanti belgeniz olmadığı vakit, malın ayıplı çıkması durumunda; dürüstlük kaidelerine uymak kaydıyla sözleşmeden dönüp paranızı iade hakkı elde ettiğiniz halde; garantiniz varsa, ürünü iade edip paranızı geri alabilmeniz ve diğer seçimlik haklarınızı kullanabilmeniz için(yani tkhk md 4’ün uygulanması ve sözleşmeden dönebilmeniz için) izlemeniz gereken yol epey uzun :
  
  1- tkhk'nın 13. maddesine göre(madde yukarıda verildi), ilk önce ürünün tamir edilip edilemediği kontrol edilir. eğer ürün tamir edilebiliyorsa diğer hakları(bedel indirimi, sözleşmeden dönme vb…) kullanabilmeniz mümkün değil.
  
  2- ürünün tamiri mümkün değilse(firmanın servis istasyonunun, servis istasyonunun mevcut olmaması halinde sırasıyla satıcısı, bayii, acentesi, temsilciliği, ithalatçısı veya imalatçı-üreticisinden birisinin düzenleyeceği raporla arızanın tamirinin mümkün bulunmadığının belirlenmişse)
  
  veya
  
  sık arızalanma koşulu(tüketiciye teslim edildiği tarihten itibaren, belirlenen garanti süresi içinde kalmak kaydıyla, bir yıl içerisinde; aynı arızanın ikiden fazla tekrarlanması veya farklı arızaların dörtten fazla meydana gelmesi veya belirlenen garanti süresi içerisinde farklı arızaların toplamının altıdan fazla olması unsurlarının yanı sıra, bu arızaların maldan yararlanamamayı sürekli kılması) gerçekleşmişse
  
  veya
  
  tamir süresi geçirilmişse ,
  
  nihayet tkhk madde 4 içinde düzenlenmiş diğer haklarımızı kullanabiliyoruz(ürün değişimi, bedel indirimi, sözleşmeden dönme).
  
  tüm bunların haricinde, satıcı insafa gelir de talebiniz doğrultusunda hareket eder, o ayrı. ancak; kanun ve yönetmelik(özellikle yönetmelik) satıcı tarafından süründürülmenize imkan veriyor…